સમ્રાટ અશોકનું નામ વિશ્વના મહાન પુરુષોમાં ગણાય છે.
અશોકનું ઇરાનથી બર્મા સુધી સામ્રાજ્ય હતું. અંતે, કલિંગના યુદ્ધે અશોકને ધર્મ તરફ વળ્યા.
સમ્રાટ અશોકે જ્યાં તેમનું સામ્રાજ્ય સ્થાપિત કર્યું ત્યાં અશોકે ત્યાં સ્તંભો બાંધ્યા.
તેમના હજારો સ્તંભોને મધ્યયુગીન મુસ્લિમોએ તોડી પાડ્યા હતા.
અશોકના સમય દરમિયાન, મૌર્ય રાજ્ય ઉત્તરમાં હિંદુકુશની સીમાથી દક્ષિણમાં ગોદાવરી નદીની દક્ષિણ અને કર્ણાટકના મૈસુર અને પૂર્વમાં બંગાળથી પશ્ચિમમાં અફઘાનિસ્તાન સુધી વિસ્તર્યું હતું.
તે તે સમયનું સૌથી મોટું ભારતીય સામ્રાજ્ય હતું.
અશોક મહાન શ્રીલંકા, અફઘાનિસ્તાન, પશ્ચિમ એશિયા, ઇજિપ્ત અને ગ્રીસ ઉપરાંત ભારતમાં બૌદ્ધ ધર્મનો પ્રચાર કરે છે. બિંદુસારમાં 16 પટારણી અને 101 પુત્રોનો ઉલ્લેખ છે. તેમાંથી સુસીમ અશોકનો મોટો ભાઈ હતો. તિશ્યા એ અશોકનો ભાઈ ભાઈ અને સૌથી નાનો હતો. ભાઈઓ સાથે ગૃહ યુદ્ધ પછી, અશોકને ગાદી મળી.
કલિંગ યુદ્ધમાં થયેલા નરસંહાર અને વિજય મેળવનારા દેશના લોકોના દુખે અશોકના અંતરાત્માને હચમચાવી દીધા. અંતે, અશોકે કલીંગવાસ પર હુમલો કર્યો અને તેમને સંપૂર્ણપણે કચડી નાખ્યા. મૌર્ય બાદશાહના શબ્દોમાં, ‘આ લડાઇએ 1,50,000 માણસોને વિસ્થાપિત કર્યા, 100,000 લોકોને માર્યા ગયા અને ઘણી વાર નાશ કર્યો …’. યુદ્ધના વિનાશથી સમ્રાટ શોકગ્રસ્ત થઈ ગયો અને પ્રાયશ્ચિત કરવાના પ્રયત્નમાં તે બૌદ્ધ વિચારધારા તરફ આકર્ષાયો.
તેમાં કોઈ શંકા નથી કે અશોક પણ તેમના પૂર્વજોની જેમ વૈદિક ધર્મના અનુયાયી હતા. કલ્હનની ‘રાજતરંગીની’ અનુસાર અશોકના પ્રમુખ દેવતા શિવ હતા, પરંતુ અશોક હવે યુદ્ધ પછી શાંતિ અને મુક્તિની ઇચ્છા રાખતા હતા અને તે સમયગાળામાં બૌદ્ધ ધર્મ ચરમસીમાએ હતો.
બધા બૌદ્ધ ગ્રંથો અશોકને બૌદ્ધ ધર્મના અનુયાયી તરીકે ઓળખે છે. અશોક બૌદ્ધ હોવાના પુરાવા પુરાવા છે. રાજ્યાભિષેકને લગતા ટૂંકા શિલાલેખમાં, અશોકે પોતાને ‘બુદ્ધ-શાક્ય’ કહ્યા છે.
ભાભર અશોક ત્રિરત્ન – બુદ્ધ, ધમ્મ અને સંઘ – ને ટૂંકા શિલાલેખોમાં માનવા કહે છે અને સાધુ-સાધ્વીઓને કેટલાક બૌદ્ધ ગ્રંથોનો અભ્યાસ કરવા અને સાંભળવા કહે છે. ટૂંકું શિલાલેખ એ પણ બતાવે છે કે રાજ્યાભિષેકના 10 મા વર્ષમાં, અશોક બોધ ગયા ગયા, 12 માં વર્ષે તેઓ નિગાલી સાગર ગયા અને કોનાગમન બુદ્ધના સ્તૂપનું કદ બમણું કર્યું.
મહાવંશ અને દીપવંશ અનુસાર, તેમણે ત્રીજી બૌદ્ધ સંગીતી (એસેમ્બલી) બોલાવી હતી અને મોગગલિપુત્તા ટીસની મદદથી સંઘમાં શિસ્ત અને એકતા લાવવાનો સફળ પ્રયાસ કર્યો હતો.
Nice information